Onze collectieve geschiedenis in Nederland

Een gedeeld verleden, een gezamenlijke toekomst: Sahin Yildirim leidt project ´50 jaar onafhankelijk Suriname´

Sahin yildirim voor het Binnenhof

Sahin Yildirim, bekend van eerdere succesvolle projecten over Turkse en Marokkaanse arbeidsmigratie in Nederland, leidt met trots en toewijding een nieuw landelijk initiatief: ‘1975–2025: 50 jaar onafhankelijkheid van Suriname’. Het project, dat geschiedenis, cultuur en toekomst samenbrengt, staat in het teken van de diepgewortelde band tussen Suriname en Nederland.

“Het is een eer om aan het roer te staan van een project dat niet alleen het Surinaamse verhaal vertelt, maar ons gezamenlijke verhaal,” aldus Sahin.

Het multidisciplinaire project bestaat uit vier pijlers:

Het boek
Een bundel met 50 persoonlijke verhalen — 25 van Surinaamse Nederlanders uit drie generaties, en 25 van autochtone Nederlanders die op verschillende manieren betrokken waren: als buren, hulpverleners, docenten, werkgevers of vrijwilligers. Samen bieden zij een gelaagd en menselijk perspectief op 50 jaar verbonden geschiedenis.

Reizende fototentoonstelling
Samen met fotograaf Asha Gaalman brengt Sahin de impact van de onafhankelijkheid tot leven aan de hand van foto’s, persoonlijke verhalen en tastbare erfstukken uit de jaren ’70: van koffers tot paspoorten en dagboeken van de eerste generatie Surinaamse migranten en hun werkgevers.

Educatieve Programma’s
Voor leerlingen van het primair onderwijs tot studenten in het hoger onderwijs worden interactieve workshops en rondleidingen ontwikkeld. Doel: jongeren bewust maken van gedeelde geschiedenis en het belang van inclusieve toekomstbeelden.

Lezingen & Dialogen
In het hele land zullen gesprekken plaatsvinden over verleden, heden en toekomst – met ontmoeting, erkenning en dialoog als kernwaarden.

De kracht van dit project zit in de verbinding, benadrukt Sahin. Als Turkse Nederlander met een passie voor migratiegeschiedenis en interculturele verbinding ziet hij het als zijn missie om verhalen zichtbaar te maken die raken aan wie we samen zijn.

Het project wordt gedragen door een breed netwerk van lokale ambassadeurs en een sterke Raad van Advies, bestaande uit Astrid Echteld, Jane S. Johansson, Hans Zuiver MSc en Johanna S. Rambaran.

“We bouwen samen aan een project dat verbindt, eert en vooruitkijkt. De geschiedenis van Suriname is onlosmakelijk verbonden met Nederland. Juist daarom moeten we die verhalen blijven vertellen.”

Over Sahin Yildirim

Sahin Yildirim is een ervaren bestuurder binnen de non-profitsector, met een scherp oog voor maatschappelijke vraagstukken en een aangeboren talent om werelden te verbinden. Hij beweegt zich moeiteloos tussen publieke en private domeinen en weet abstracte ideeën – of die nu van hemzelf zijn of van anderen – om te zetten in gedragen, impactvolle projecten. Zijn strategisch leiderschap komt vooral tot uiting in sociaal-culturele, maatschappelijke en educatieve thema’s die vragen om visie én daadkracht.

Met een goed ontwikkeld gevoel voor politieke en sociale ontwikkelingen, zowel nationaal als internationaal, weet Sahin kansen te herkennen waar anderen nog zoeken. Ooit droomde hij van een carrière als diplomaat, maar vond zijn roeping in het onderwijs en het maatschappelijke veld. Inmiddels geniet hij veel gezag op het gebied van interculturele betrekkingen, waar hij bruggen slaat tussen generaties, gemeenschappen en geschiedenissen.

Als auteur bracht hij onder meer de veelgeprezen boeken 60 jaar, 60 verhalen (over Turkse arbeidsmigratie), Een halve eeuw in Nederland (over Marokkaanse arbeidsmigratie) en Grenzeloze liefdes (over gemengde relaties) uit. Momenteel werkt hij samen met twee auteurs aan een nieuw boek: 50 jaar onafhankelijkheid van Suriname – een project dat wederom draait om verbinding, erkenning en perspectief.

Foto gemaakt door: Phelim Hoey

Marokko

Mohamedi El Banihiati naar de Bemuurde Weerd voor een ontmoeting

Met een groot pak onder de arm komt Mohamedi El Banihiati naar de Bemuurde Weerd voor een ontmoeting met zijn oude werkgevers Arnold en John Schat van bakkerij Do Schat. Samen kijken ze naar een filmfragment over de bakkerij in het begin van de jaren zeventig, toen daar veel gastarbeiders werkten. El Banihiati was hun eerste buitenlandse werknemer.

Leuke herinneringen worden opgehaald. Hoe hij begon als schoonmaker, al snel in de bakkerij gebak stond te maken en een eigen wijk kreeg om brood te bezorgen. El Banihiati vond bij hen niet alleen een baan, maar kon ook wonen boven de zaak. Een schilderij “de bakkerij” van Anton Pieck, dat daar hing heeft hij al die jaren bewaard. Hij wil het nu weer terug geven aan de familie Schat.

Turkije

Van arbeider tot politicus

Necati Genç (1932, Gümüşhane) werkte als medisch officier in Turkije. Tijdens zijn dienstplicht in Erzurum won hij medailles met skiwedstrijden. Zijn vader werkte als ambtenaar bij een postkantoor. Hij wilde graag studeren, maar kon geen studiebeurs krijgen. In Ankara volgde hij een vierjarige medische opleiding.

De avontuurlijke Necati Genç is waarschijnlijk de allereerste Turkse migrant in Nederland. Hij kwam in 1959 in Nederland wonen nadat hij vier jaar met een vrachtschip landmijnen naar Amerika, Canada, Engeland en Duitsland had gebracht. Genç was bovendien de eerste Turkse tolk en maatschappelijk medewerker in Nederland.

Een gedeeld verleden, een gezamenlijke toekomst: Sahin Yildirim leidt project ´50 jaar onafhankelijk Suriname´

Gastarbeiders uit Griekenland

Met de komst van Griekse gastarbeiders in de jaren zestig begon de Griekse gemeenschap pas echt te groeien. In 1966 sloten de Nederlandse en Griekse regering een wervingsverdrag, waarna Nederlandse bedrijven in Griekenland arbeiders konden werven. In de praktijk gebeurde dat overigens al vanaf 1961. Bedrijven zoals de Staatsmijnen, Royal Sphinx (Maastricht), de garenspinnerij NYMA (Nijmegen) en De Vries Robbé (Gorinchem) trokken toen op eigen initiatief naar Griekenland. Bovendien hadden België (1957) en Duitsland (1960) al eerder een officieel verdrag getekend, waardoor er ook een migratie van Grieken uit die landen naar Nederland op gang kwam. Wanneer het werk in de Belgische mijnen te zwaar werd, zocht men vlak over de grens naar betere omstandigheden.

Een grote concentratie Grieken ontstond in Utrecht, waar zij naar verhouding oververtegenwoordigd zijn. In de loop van de jaren zeventig openden de eerste Griekse restaurants hun deuren. Het land werd steeds populairder als vakantiebestemming, wat hun populariteit in Nederland deed toenemen.De meerderheid van de Grieken in Nederland komt uit de noordelijke gebieden Macedonië en Tracië. Alleen in de havenstad Rotterdam wonen ook Grieken van de eilanden en van de Peloponnesos. In de jaren zestig steeg het aantal Grieken door de arbeidsmigratie, totdat de oliecrisis daar een eind aan maakte.

Vanwege de toetreding van Griekenland tot de EU (1981) konden Grieken vanaf 1988 gebruikmaken van het vrije arbeidsverkeer van werknemers. Als gevolg daarvan neemt hun aantal in Nederland vanaf het einde van de jaren tachtig weer toe. In 2010 woonden er 14.241 Grieken in Nederland.

Algerije

Van arbeider tot politicus

Gino Scalzo gaat in 1963 aan de slag in de Nederlandse Kabelfabriek (N.K.F.) in Delft. Zijn broer werkt daar dan al.
Gino wordt op 26 april 1941 in de provincie Palermo op Sicilië geboren. Zijn vader heeft een boerenbedrijf. Als jonge man werkt Gino in de boerderij en in de bouw. Hij komt in Delft terecht na een moeilijke periode van werk en verblijf in Zwitserland en Duitsland.

Scalzo heeft zich op politiek en sociaal front altijd ingezet voor de zwakkeren in de samenleving, niet alleen voor migrantengroepen. Als in 1986 migranten voor de gemeenteraad mogen stemmen, wordt hij gevraagd zich kandidaat te stellen. Hij twijfelt. Hij heeft een voltijdbaan bij de NKF en daarnaast is hij landelijk voorzitter van de FILEF (Federazione Italiani Emigrati e Famiglie), lid van de Districtsraad en de Bondsraad, voorzitter van de bedrijfsledengroep FNV, lid van het landelijke adviesorgaan voor minderheden van de Industriebond en lid van de Commissie etnische groepen.

Daarnaast zit hij in een commissie die het partijbestuur en Tweede Kamerleden van de PvdA adviseert en in de begeleidingscommissie van de Sociale Raadslieden, een adviesorgaan van B&W in Delft.
Na 14 jaar raadslid te zijn geweest en met de komst van zijn eerste kleinkind in 2000, stopt Scalzo met het gemeenteraadswerk. Tot op de dag van vandaag is hij maatschappelijk betrokken.

Italie

Van arbeider tot politicus

Gino Scalzo gaat in 1963 aan de slag in de Nederlandse Kabelfabriek (N.K.F.) in Delft. Zijn broer werkt daar dan al.
Gino wordt op 26 april 1941 in de provincie Palermo op Sicilië geboren. Zijn vader heeft een boerenbedrijf. Als jonge man werkt Gino in de boerderij en in de bouw. Hij komt in Delft terecht na een moeilijke periode van werk en verblijf in Zwitserland en Duitsland.

Scalzo heeft zich op politiek en sociaal front altijd ingezet voor de zwakkeren in de samenleving, niet alleen voor migrantengroepen. Als in 1986 migranten voor de gemeenteraad mogen stemmen, wordt hij gevraagd zich kandidaat te stellen. Hij twijfelt. Hij heeft een voltijdbaan bij de NKF en daarnaast is hij landelijk voorzitter van de FILEF (Federazione Italiani Emigrati e Famiglie), lid van de Districtsraad en de Bondsraad, voorzitter van de bedrijfsledengroep FNV, lid van het landelijke adviesorgaan voor minderheden van de Industriebond en lid van de Commissie etnische groepen.

Daarnaast zit hij in een commissie die het partijbestuur en Tweede Kamerleden van de PvdA adviseert en in de begeleidingscommissie van de Sociale Raadslieden, een adviesorgaan van B&W in Delft.
Na 14 jaar raadslid te zijn geweest en met de komst van zijn eerste kleinkind in 2000, stopt Scalzo met het gemeenteraadswerk. Tot op de dag van vandaag is hij maatschappelijk betrokken.

Spanje

Spaanse arbeiders 50 jaar in Nederland

Vanaf de jaren ’50 kwamen de eerste gastarbeiders uit Spanje naar Nederland. De Spaanse migranten kwamen vanwege economische redenen maar bij een flink aantal speelde ook politieke redenen een rol. De meesten gingen naar Frankrijk, maar spoedig waren zij ook in Nederland te vinden. Daar werden zij vooral door grote bedrijven geworven, zoals Hoogovens vanaf 1958, in de mijnen, bij Philips Eindhoven, de Twentse textielindustrie, in de Rotterdamse havens en bij de Demka in Utrecht.

Het Franco-regime

In Spanje had Franco met zijn fascistische Falange-beweging zich stevig gevestigd. Hij werd actief gesteund door de Rooms-katholieke kerk. In de context van van de Koude Oorlog streed Spanje ook tegen het communisme. Er werden vier belangrijke Amerikaanse militaire bases in Spanje gevestigd. In feite was deze dictatuur hiermee een soort lid van de NATO. Op het einde van zijn regime probeerde Franco zijn steeds minder populaire bewind te redden. Onder meer door prins Juan-Carlos als zijn opvolger aan te wijzen. Dat kon omdat de monarchie nooit officieel was afgeschaft. De prins kreeg inderdaad de macht na de dood van de dictator in 1975, maar het pakte anders uit dan voorzien. Spanje werd namelijk snel een democratie in de vorm van een constitutionele monarchie. Tien jaar later sloot het land zich aan bij de EEG.